Dạo gần đây phong trào “khởi nghiệp” (start-up) đang được Nhà nước cổ súy và cộng đồng Doanh nghiệp trong nước ủng hộ nhiệt liệt. Nhà nước muốn có nhiều người đổ tiền đổ bạc hoặc vay vốn ngân hàng để lao vào kinh doanh, làm giàu cho bản thân và cho các ngân hàng đó cũng chính là làm giàu cho Nhà nước, tăng thêm nguồn thu ngân sách của quốc gia … Các Doanh nghiệp cũ thì ủng hộ các Doanh nghiệp mới giúp cho cộng đồng Doanh nghiệp Việt Nam ngày một lớn mạnh hơn, chia sẻ gánh nặng phát triển kinh tế của đất nước … Tuy nhiên, trên thực tế không phải ai khởi nghiệp cũng thành công, cũng trở thành người giàu có như ước mơ ban đầu của họ. Với những người đã và đang giàu có thì việc kiếm thêm nhiều tiền xem như là chuyện đương nhiên, trừ phi người đó phạm phải một sai lầm gì đó thật nghiêm trọng thì mới bị phá sản mà thôi. Nhưng với những người chưa giàu hoặc đang muốn làm giàu thì cái cách họ nghĩ về những người giàu có và con đường để làm giàu đôi khi không giống với những gì mà các trang sách dạy làm giàu chỉ bảo …
Những người chưa giàu thường hay thắc mắc tại sao Ông A lại giàu đến thế ? Tại sao Bà B lại có một khối tài sản khủng như thế ? Tại sao Anh C lại nhiều tiền đến thế ? Và dù chưa có câu trả lời xác đáng nhưng họ lại mơ ước rằng một ngày không xa họ cũng có thể làm giàu như Ông A, như Bà B, như Anh C … Nhưng đặc điểm chung của những người chưa giàu là thiếu tính kiên nhẫn và hay nôn nóng. Họ luôn muốn trở nên giàu có trong một khoảng thời gian nhanh nhất, bằng con đường ngắn nhất, ít tốn kém nhất ! Trong khi những cuốn sách dạy làm giàu thường dày không dưới vài trăm trang với hàng trăm bài học lớn nhỏ khác nhau để giúp người đọc bắt chước cách làm giàu của các bậc tiền bối thì những người chưa giàu lại cảm thấy hoang mang vì cái họ cần chỉ là một bí kíp làm giàu thật súc tích và hiệu quả - điều mà chắc chắn rằng họ phải tự tìm lấy chứ chẳng ai chỉ không cho họ bao giờ … Người viết cũng không chắc rằng có bao nhiêu người đã đọc và ứng dụng 100% những bài học làm giàu theo sách vỡ và có bao nhiêu người đã trở nên giàu có nhờ áp dụng những bài học đó ? Trong xã hội Việt Nam ngày nay, dưới con mắt thiển cận của những người chưa giàu thì dường như có 3 cách làm giàu phổ biến nhất …
LÀM GIÀU BẰNG TÀI NĂNG
Những người làm giàu bằng tài năng đa phần là nhờ những tố chất kinh doanh thiên bẩm kết hợp với tri thức cùng sự rèn luyện của bản thân mà nên. Một vị bác sĩ mát tay mở phòng mạch mỗi đêm có thể kiếm vài chục triệu như chơi … Một nhà kinh doanh sáng suốt và nhạy bén có thể dễ dàng trở thành tỉ phú chỉ sau vài phi vụ kinh doanh thắng lợi … Ngay cả một bà bán cơm, một chị bán nước mía không được học hành bài bản cũng có thể sắm xe hơi, xây nhà lầu sau một thời gian dài tích góp nhờ việc kinh doanh hiệu quả … Ông Bà mình có dạy rằng “Trời sanh voi thì ắt phải sanh cỏ” nên bất cứ ai không làm biếng thì cũng đều có thể làm giàu được, vấn đề là giàu cỡ nào, bao lâu mới giàu và giàu trong bao lâu ? Ai cũng có thể kiếm tiền được nhưng với người này thì dễ nhưng với người khác thì lại khó. Bởi vì tài năng của mỗi người khác nhau, phương pháp của mỗi người cũng khác nhau, con đường đi, cách tiếp cận với cơ hội của mỗi người cũng rất khác nhau. Những cuốn sách dạy làm giàu được bày bán hằng hà sa số ngoài nhà sách nhưng trong thực tế đã có ai làm giàu được bằng cách làm theo những lời chỉ dạy của những cuốn sách đó thì vẫn là một câu hỏi chưa có câu trả lời ! Đơn giản là vì tài năng thôi cũng chưa đủ, đa phần những người giàu có thì luôn được Thần May Mắn che chở và bảo vệ … Trong thời buổi cạnh tranh khốc liệt trên thương trường ngày nay, một chút may mắn thôi cũng là quá đủ để có thể tạo nên sự cách biệt lớn lao !
LÀM GIÀU NHỜ THÂN THẾ
Người viết đã từng được tiếp xúc với rất nhiều người từ giàu có tới siêu giàu có nhưng tuyệt nhiên không có người nào công nhận rằng họ giàu có là nhờ may mắn !!? Ai cũng cho rằng mình có tài, mình có trí tuệ hoặc ít nhất là mình có gan làm giàu như Ông Bà mình đã từng nói … Với một người chỉ mới ở tuổi đôi mươi thì khả năng kiếm thật nhiều tiền bằng tài năng và kinh nghiệm để trở nên một người giàu có là điều hiếm khi xảy ra trừ phi đó là một người thật thông minh và xuất chúng … Đa phần những “nhà giàu mới” được thừa hưởng những điều kiện mà những người bình thường không có được – đó là thân thế. Họ được sinh trưởng trong một gia đình giàu có mà người ta thường gọi là “giàu từ trong trứng nước”,”có số làm giàu” hay “gia đình có điều kiện” ... Với những người thuộc gia đình quyền thế, có chân trong bộ máy chính quyền thì khả năng làm giàu còn dễ dàng và mau chóng hơn nữa so với những người bình thường. Họ luôn có những cơ hội béo bở để phát triển kinh doanh mà một người bình thường không thể nào với tới. Trước đây nhiều người thường quan niệm rằng con đường ngắn nhất để trở thành người giàu có là đi mua vé số. Nhưng ngày nay những may mắn mà việc trúng số mang lại chẳng thấm thía gì so với những yếu tố như thân thế gia đình, thân thế chính quyền mang lại …
LÀM GIÀU BẰNG SỰ CHIẾM ĐOẠT
Chiếm đoạt tiền hay tài sản của người khác để làm giàu là cách làm giàu bất chính mà không ít người đang theo đuổi trong xã hội ngày nay. Có 2 hình thức chiếm đoạt : dùng vũ lực và không dùng vũ lực. Cách chiếm đoạt dùng vũ lực là cách chiếm đoạt “cổ điển” của những kẻ “đầu trộm đuôi cướp”, gây bức xúc hoặc thậm chí là tổn thương cho những nạn nhân bị chiếm đoạt nhưng số tiền hoặc tài sản chiếm đoạt được không đáng là bao so với việc chiếm đoạt mà không cần dùng vũ lực. Những kẻ chiếm đoạt mà không dùng vũ lực đích thị là những “con sâu” tham nhũng trong bộ máy công quyền. Chúng nó âm thầm và bí mật chiếm đoạt tiền của và tài sản của Nhà nước, cũng chính là của nhân dân do nhân dân đóng thuế mà ra … Những thiệt hại do tham nhũng gây ra cho nền kinh tế nước nhà là vô cùng lớn, lớn hơn nhiều so với những gì mà chúng nó chiếm đoạt được. Vấn đề đau đầu cho nhà chức trách là biết có tham nhũng, biết người tham nhũng nhưng không tìm ra được bằng chứng hoặc lắm khi những người kêu gọi chống tham nhũng lại chính là những kẻ có dính líu đến tham nhũng !!?
Làm giàu thì ai mà không muốn … Nhưng làm thế nào để làm giàu một cách chính đáng, không vi phạm pháp luật thì không phải ai cũng có thể làm được. Có một thực tế chua xót rằng làm giàu bằng phương cách chiếm đoạt lại là cách làm giàu nhanh nhất, “hiệu quả” nhất trong xã hội ta ngày nay ! Vậy thì có bao nhiêu người giàu có trong xã hội hiện tại không làm giàu bằng phương cách chiếm đoạt ? Điều này thật khó trả lời vì bất cứ người giàu có nào cũng cho rằng họ làm giàu bằng tài năng, bằng trí tuệ của bản thân … Thậm chí họ có thể bỏ ra hàng giờ để diễn thuyết hoặc viết hàng trăm trang sách để mô tả quá trình làm giàu thần thánh của họ … Vậy chẳng lẽ con đường làm giàu cho những người “trên răng dưới dép” là thật sự bế tắc ? Theo người viết thì không hẳn như thế … Với những người chưa giàu, thân cô thế cô thì con đường đi của họ chắc chắn sẽ chông gai hơn, bắt buộc họ phải “làm” chứ không thể ngồi yên để chờ sung rụng được … Còn “làm” có “giàu” lên được hay không thì như Ông Bà ta thường nói … “Vạn sự tùy duyên” … Tóm lại, bài viết này không nhằm mục đích gì khác hơn là cảnh tỉnh những bạn trẻ trên bước đường khởi nghiệp để làm giàu … Đừng quá lãng mạn và mơ mộng vì thực tế với lý thuyết lắm khi lại xa cách đến không ngờ !
Saigon, ngày 31 tháng 12 năm 2016,
Lão Hắc